Dünyamızın büyük bir kısmını kaplayan denizler ve okyanuslar ile kaplı olmasına rağmen, Dünya’daki suyun sadece çok az bir kısmını içebiliyoruz. Tuzlu suları temiz suya çevirerek içmek ve kullanmak mümkün mü? Detaylar yazımızda.
Dünyanın %71’i sularla kaplı ve okyanuslar bu suların %97’ye yakınını oluşturuyor. Geri kalan suyun büyük bir kısmı ise buzullarda ve yer altında saklı ya da havada gaz halinde bulunuyor. Peki bu suların ne kadar içilebilir? İçilebilir suyun %69’a yakını buzullarda bulunduğu için buradan su çıkarma ihtimalini aklımızdan çıkarmamız şart, kalan içilebilir suyun %30’u insanlar tarafından erişebilir durumda. Özetlemek gerekirse, Dünya’daki suyun sadece %3’ü içilebilir durumda ve bu miktarın da sadece %1.2’si kullanılabiliyor. Bu hayal edebileceğinizden çok daha düşük.
Peki neden tuzlu suyu arıtıp içme suyu olarak kullanmıyoruz? Çünkü ters ozmoz gibi membran temelli tuzdan arındırma süreçleri çok pahalı ve yüksek enerji kullanımı gerektiriyor. Bu da bu uygulamaları özellikle su kıtlığı çeken fakir ülkelerde yapmayı zorlaştırıyor.
2012 yılından itibaren dikkatleri çeken “Yönlü Çözücü Ekstraksiyonu” ise Scientific American dergisi tarafından dünyayı değiştirecek fikirlerden biri olarak tanıtıldı. Bu yöntemin temeli atık ısı ve güneş enerjisi tüketimine dayanıyor. “Yönlü Çözücü” adı verilen bu materyal suda çözünmüyor ancak suyu çözüyor ve tuz iyonlarının geçmesine izin vermiyor.
Notre Dame Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Tangfei Luo ve meslektaşlarının, Nature Dergisinde yayınladıkları çalışmada tanıtılan yöntem ise “iyonik sıvı kullanarak tuzlu sudan tatlı su elde etme” yöntemi, makalemizin konusu da bu yöntem. Bu yöntemde tuzlu su önce “iyonik sıvı” adı verilen bir sıvıyla karıştırılıyor. Sıcaklık artışından yararlanılarak su iyonik iyonik sıvıda çözünüyor ve tuzdan ayrıştırılıyor. Tuz ayrıştırıldıktan ve uzaklaştırıldıktan sonra sıcaklık azaltılıyor ve azalan sıcaklık etkisiyle çözünürlüğü düşen su, sıvıdan ayrışıyor. Ayrıştırılan su ortamdan uzaklaştırılıyor ve sıvı geri dönüştürülerek tekrar kullanılmaya hazırlanıyor.
