Mikrodalga fırınlar zararlı mı? Mikrodalga fırınlardan yayılan “radyasyon” insanlara zarar veriyor mu? Mikrodalga fırın nasıl çalışır? Bilimsel olmayan iddiaları çürüttüğümüz yazı dizimizde bugünkü konumuz mikrodalgalar!
Kısa cevap: Hayır, mikrodalgalar insan sağlığına zararlı değil!
Uzun cevap için okumaya devam ederek hem radyasyon hem de mikrodalgalar hakkında oldukça faydalı bilgiler edinebilirsiniz!
Radyasyon Nedir?
Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği‘nin radyasyon hakkındaki yazısına göre radyasyonu şu şekilde açıklamak mümkün:
“Radyasyon bir kaynaktan elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçimindeki enerji salınımı veya aktarımıdır. Burada sözü edilen elektromanyetik dalgalar foton olarak adlandırılan ışık hızında hareket eden enerji paketçikleridir. Parçacıklar ise atomun temel yapısını oluşturan temel parçacıklardır. Bu tanımlamadan da anlaşılacağı gibi radyasyon temel olarak elektromanyetik dalga ve parçacık tipi olarak ikiye ayrılmaktadır.”
Çevremizde sürekli olarak radyo dalgalarına, mikrodalgalara, kızıl ötesi dalgalara ve görünür ışığa maruz kalıyoruz. Maruz kaldığımız tüm bu enerji formları aslında bir çeşit radyasyon, yani duvarlarınızdan geçen elektrik kabloları da “radyasyon” yayıyor, televizyonunuz da, saç kurutma makineniz de… Hatta bunlardan çok daha güçlü bir radyasyon kaynağı daha var o da Güneş!
Önemli olan bunların hangi çeşit radyasyonlar olduğu. İnsana zararı olduğu kanıtlanmış radyasyon çeşitleri görünür ışıktan sonra başlıyor. Ultraviyole, X-ışınları ve Gamma Işınları canlı organizmalara zarar verebilecek kadar küçük dalga boylarına sahip. Bu dalga boyları o kadar küçük ki DNA’nızla aynı boya sahip hatta bazıları bir atom boyunda. Bu kadar küçük dalga boyuna sahip ışınlar, rahatlıkla hücrelerimizin içinden geçebiliyor ve bu süreçte DNA’ya zarar vererek bazı hastalıklara sebep olabiliyor.
Ancak, UV dışındaki bu zararlı ışınlara günlük hayatımızda çok da fazla rastlamıyoruz. UV Güneş kaynaklı bir ışın olduğundan özellikle yaz aylarında vücudumuzun direkt olarak Güneş ışınlarına maruz kalmaması gerekiyor. Diğer zararlı ışınlar ise röntgen cihazlarından, nükleer atıklardan, uzayda yaşanan çeşitli reaksiyonlardan kaynaklanabiliyor. Saydığımız tehlikeli radyasyon kaynakları arasında bilgisayar, mikrodalga fırın veya saç kurutma makinesi gibi aletlerin bulunmadığını fark ettiniz mi?
Mikrodalga Fırınlar Nasıl Çalışır?
Bir mikrodalga fırın, bir tür elektromanyetik radyasyon olan mikrodalgaları, su ve diğer moleküllerle karşılaştığı yiyecek bölmesine yayarak çalışır. Bu mikrodalgalar, içerisinden geçtiği yemek ve su moleküllerinin titreşmesini ve ısı üreterek yiyeceği pişirmesini sağlar.
Mikrodalgalar, magnetron adı verilen bir elektron tüpü tarafından üretilir ve bir dalga kılavuzu aracılığıyla pişirme odasına yönlendirilir. Fırının metal duvarları, mikrodalgaların yiyeceklere nüfuz etmesine izin verirken dışarı çıkmalarını da engeller. Bir döner tabla veya karıştırıcı, yiyeceğin eşit şekilde pişmesini sağlayacak şekilde mikrodalgalara eşit şekilde maruz kalmasını sağlar. Mikrodalga fırın, bir zamanlayıcı ve mikrodalgaların gücünü düzenleyen ve pişirme tamamlandığında fırını kapatan bir kontrol sistemi ile donatılmıştır. Bu işlem, doğrudan ısıya ihtiyaç duymadan hızlı ve verimli pişirme sağlar.
Mikrodalgalar Zararlı Mıdır?
Mikrodalgalar iyonlaştırıcı olmayan bir radyasyon türü olduklarından, yani atomları veya molekülleri iyonize edecek ve hücrelerimize zarar verecek kadar enerjileri olmadığı için insan sağlığı için tehlikeli değildirler. Mikrodalga fırınların sebep olduğu “radyasyon”, X-ışınları veya gama ışınları gibi mutasyonlara neden olabilen ve kanser riskini artırabilen iyonlaştırıcı radyasyondan farklıdır ve güvenilir bir kanser araştırması kuruluşu olan Cancer.org’un belirttiği üzere henüz mikrodalgaların kansere yol açabileceğine dair bir kanıt bulunmamaktadır.
Mikrodalgaların ürettiği elektromanyetik alanlar da nispeten zayıftır ve ürettikleri enerji kaynaktan uzaklaştıkça hızla azalır. Ek olarak, mikrodalga fırınlar gibi mikrodalgaları üretmek ve tutmak için kullanılan cihazlar, insanların tehlikeli seviyelerde elektromanyetik alanlara maruz kalmasını önleyecek şekilde tasarlanmıştır. Mikrodalga fırınların kapıları, mikrodalgaların dışarı çıkmasını önlemek için metalden yapılmıştır ve kapı açıkken fırının çalışmamasını sağlamak için güvenlik kilitleri yerleştirilmiştir.
Sonuç olarak, büyük miktarlarda ve uzun sürelerle mikrodalga radyasyonuna maruz kalmak dokularda ısınmaya ve hasara neden olabilirken, insanların günlük yaşamda maruz kaldıkları düzeyler sağlığa zararlı değildir. Bu noktada tabi ki teknolojik aletleri kullanım amaçlarına uygun şekilde kullanmak, modifiye etmeye çalışmamak, önerilen voltaj ve akım değerlerine uymak ve son olarak da her zaman orijinal ürünler kullanmak gerekiyor.
Öte yandan, mikrodalga fırınlar içerisinde pişen ürünler için bilim dünyasında farklı fikirler paylaşılmakta. Bu yazıda “mikrodalga” dalgalarının fiziksel özelliklerinden ve mikrodalga fırınlardan yayılan mikrodalgaların insan sağlığına etkilerinden bahsettik. Ancak mikrodalga fırınlar kullanılarak pişirilen yiyecekler hakkında bir yorumda bulunmadık, bu konu başka bir disiplinin araştırma alanına giriyor ve bilim dünyasının henüz anlaşamadığı bir konu.
Saç Kurutma Makineleri Zararlı Mıdır? Saç Kurutma Makinesi Nasıl Çalışır?
