2010 ve sonrası dönem mesleklerin hızlıca evrildiği bir dönem olarak değerlendirilebilir. Teknolojinin ve yapay zekanın iyice gelişmesiyle geleneksel meslek tanımlarından sıyrılıp daha yaratıcı ve bireysel meslek tanımları oluşturduğumuz bu süreçte yeni kariyer yolları da evrilmeye başladı. Bu yazıda 2020’nin yükselen kariyer hedefleri ve meslekleri hakkında konuşuyor olacağız.
1. Yapay Zeka (AI veya YZ)
Yapay zekâ, bir bilgisayarın çeşitli faaliyetleri zeki canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyetidir. Barındırdığı yazılım ve programlar aracılığıyla çeşitli işlemleri yerine getirebilen Yapay Zeka sistemleri olaylardan sonuç çıkarma, kullanıcının izin verdiği ölçüde kendi kendini geliştirme olanaklarına sahip sistemlerdir. Günümüzde yapay zeka güvenlik, oyun sektörü, üretim, uzay teknolojileri ve daha bir çok fütüristik alanda hızla gelişmektedir. Çoğu firma kullanıcı verisini değerlendirip kullanıcıları hakkında çıkarım yapabilmek üzere yapay zeka sistemleri geliştirmeye başlıyor. Bu sistemler kullanıcılara kişiselleştirilmiş reklamlar sunmanın yanı sıra arama sonuçlarına bakarak kullanıcıların şirketten ne zaman ayrılacaklarını belirleyebilecek kadar ileri düzeyde tahminler yapabiliyorlar. Büyük şirketler yapay zeka uzmanlarına cömert maaş teklifleriyle geliyor çünkü önümüzdeki dönemlerde yapay zeka uzmanlarına ihtiyaç giderek artacak, dünyamızı çok daha geniş yapay zeka ağları sarmaya başlayacak ve yapay zeka sistemi daha tutarlı olan firmalar diğerlerinin önüne geçmeye başlayacak. İlgilenenler Python, R ve Lisp gibi dilleri öğrenerek yapay zeka yolculuklarına şimdiden başlayabilirler.
2. Makine Öğrenmesi ve Robotik Süreç Otomasyonu
Makine Öğrenmesi, bilgisayarların veri ya da veritabanları gibi veri türlerine dayalı öğrenimini olanaklı kılan algoritmaların tasarım ve geliştirme süreçlerini konu edinen bir bilim dalıdır.
Robotik Süreç Otomasyonu(Robotic Process Automation), yapay zeka daha önce insanlar için gerekli olan yüksek hacimli, tekrarlanabilir görevleri ele alan makine öğrenme yetenekleridir. Bu görevler sorguları, hesaplamaları içerebilir. Kayıt ve işlemlerin bakımı, yazılım robotu veya botu olarak adlandırılan RPA teknolojisi tarafından bir çalışanı taklit ederek, uygulamalara girer, veri girişlerini tamamlar, görevleri hesaplar ve çıkış yapar
İki alan da yapay zeka bilgisi gerektirmekle birlikte, yapay zekanın farklı kollarıdır ve henüz az bilinen kariyer hedefleridir. İnternette bulunan kursları dinleyerek ve alanında yetkin kişilerle tanışarak bu alanlarda kendinizi geliştirmeniz mümkün. Önümüzdeki yıllarda bu alanlarda büyük bir ihtiyaç oluşacağı düşünülmekte.
3. Sanal Gerçeklik(VR) ve Artırılmış Gerçeklik(AR)
Sanal Gerçeklik ve Artırılmış Gerçeklik turizm, oyun sektörü, pazarlama, emlak, sinema gibi yüzlerce alanda yükselişe geçen teknolojiler. Sanal Gerçeklik gözlükleriyle oynanabilecek video oyunlarına büyük bir ilgi doğmaya başladı, büyük oyun firmaları sanal gerçeklik oyunlarına çok yüksek yatırımlar yapıyor. Mobil oyun sektöründe ise artırılmış gerçeklik barındıran oyunlara bir yönelim var. Bunun dışında turistik bölgelerde artırılmış gerçeklik sayesinde bölge hakkında gerekli bilgiler kullanıcının telefonunda gösterilebiliyor. Sinema alanında kullanıcının tamamen içinde olabileceği interaktif sanal gerçeklik filmleri kullanılmaya başlandı. Görüntünün sistemle uyumlu hale getirilmesi ve grafiklerin insanlara yeterince gerçekçi görünmesi gibi noktalar sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik için çok önemli. Bu alanlarda da uzmanlara ihtiyaç giderek artıyor.
4. Blockchain
Bitcoin gibi sanal para birimleriyle birlikte hayatımıza girmeye başlayan blockchain kısaca şifrelenmiş işlem takibi sağlayan bir veri tabanıdır. Bir merkeze bağlı olmadan işlem yapılmasına izin vermesi sebebiyle işlemler alıcı ile satıcı arasında direkt olarak güvenli bir şekilde gerçekleşebiliyor. Blockchain isminden anlaşılabileceği üzere zincirleme şekilde inşa edilen ve takip edilebilen bir şifreleme biçimi, ancak farklı yönü bu zincirlerin kırılamaması. Bu da blockchain’i güvenli yapıyor. Bankalar başta olmak üzere bir sürü şirket blockchain sistemlerini e-ticaret, dosya paylaşımı ve haberleşme gibi alanlarda kullanmaya başladı ve süreç içerisinde daha fazla şirket de kullanmaya başlayacak gibi gözüküyor. Kullanıcı verilerinin güvenliğini esas alındığından kullanıcısına değer veren şirketler hızlıca blockchain alanına yönelmeye başlıyor. Yeterince kalifiye blockchain uzmanı bulunmamasının yanı sıra oldukça hassas bir alan olduğu için şirketlerin blockchain uzmanlarına güvenmeye ihtiyacı var .
5. Internet of Things (IoT)
Nesnelerin İnterneti olarak da adlandırılan Internet of Things fiziksel nesneleri internet aracılığıyla birbirine ve diğer sistemlere bağlayan bir iletişim ağıdır. Yapay zekalı asistanlar, akıllı evler, havalimanları, alışveriş merkezleri gelecekte dev IoT sistemleri ile birbirine bağlı olabilecekler. Şehirler, trafik, uçuşlar tek bir merkezden IoT ile kontrol edilebilecek. IoT sistemleri şehirlerde trafik sorununu çözecek, uçuşlarda gecikmeleri engelleyecek ve alışveriş yaparken sırada bekleme derdini ortadan kaldıracak. Yapay zeka, VR ve AR sistemleri ile bağlanabilecek olan IoT sistemleri gelecekte her adım attığımız yerde karşımıza çıkabilir, şehirlerimiz büyük IoT ağlarıyla kaplanarak optimize edilecek hale gelebilir. Bu durumda IoT sistemleri için çalışacak binlerce yazılımcıya ihtiyaç doğacak. Gelecek temalı filmlerde, oyunlarda gördüğümüz akıllı şehirler artık çok uzak bir hayal değil. Yakın zamanda IoT sayesinde evlerimiz ve dünyamız büyük dönüşümler geçirebilir, bunun bir parçası olmak için şimdiden gerekli yetenekleri edinmek gerekiyor.
6. Siber Güvenlik
Listedeki diğer alanların hepsiyle bir noktada bağlantısı bulunan siber güvenlik, gün geçtikçe gelişen teknolojide kullanıcıların verilerini korumayı, devletlerin veritabanlarını güvenli hale getirmeyi ve şirketlerin güvenlik açıklarını kapatmayı hedefler. Siber güvenlik uzmanları C, C++, Python, JavaScript, PHP gibi oldukça zor dilleri ileri seviyede kullanabilen, web sitelerinin, veritabanlarının işleyişini çok iyi bilmek zorunda olan ve bu sistemlerin hepsinin güvenliğini sağlayan kişilerdir. IoT ağları gelecekte binlerce nesneye aynı anda bağlanabileceği, evlerimizin içine kadar girebileceği için kötü amaçlı kişilerin eline geçmesi korkulan bir senaryodur. Bu yüzden IoT ve siber güvenlik uzmanları birlikte çalışmak zorundalar. Aynı şekilde yapay zekalı robotlar veya botlar kullanıcının belirlediği sınırlarda hareket edebilmekteler, kimi hackerların yapay zeka sistemlerine müdahale etmesi büyük sonuçlar doğurabilir. Yapay zekalı uygulamalar yazan şirketlerin de bir siber güvenlik ekibi bulundurmaları şart. Gün geçtikçe hayatımızda daha fazla internete bağlanabilen cihaz bulundurmaya başlıyoruz, bunların hepsi kötü amaçlı insanların hedefi olabilecek cihazlar. Bunun için siber güvenlik geleceğimizde büyük bir amaca hizmet ediyor olacak.
Yukarıda saydığım 6 kariyer hedefi içerisinde yazılımcılar,mühendisler, beyaz şapkalı hackerlar,geliştiriciler, veri madencileri, eğitmenler, operatörler, kalite ve test uzmanları gibi yüzlerce meslek barındırabilen hedefler. Bu yazımda meslekleri incelemek yerine kariyer hedeflerini detaylarıyla sizlere aktardım. Sonraki yazılarımda bu alanlarda hangi meslek gruplarının çalışabileceğini inceleyeceğim. Tekrar görüşmek dileğiyle…
