Nekrobotik nedir? Bilim insanları ölü örümcekleri aynı birer cımbız gibi kullanarak elektronik komponentleri yerinden sökmeyi ve yerine geri takmayı başardı! Detaylar yazımızda.
Nekrobotik Nedir?
Advanced Science dergisinde yayımlanan yeni bir makalede ilk defa kullanılan nekrobotik kavramı “artık canlı olmayan biyolojik (biyotik) varlıkları robotik bileşenler olarak kullanma” anlamını taşıyor.
Nekrobotik etimolojik olarak ise, Eski Yunanca’dan gelen ve ölü, ceset gibi anlamlara sahip “necros” ile Çekçe iş gücü, emek, çalışma gibi anlamlara gelen “roboti” kelimelerinin birleşiminden oluşturulmuş yeni bir kavram.
“Nekrobot” kelimesi kulağa oldukça korkunç geliyor değil mi? Ancak yazımızı okursanız fark edeceksiniz ki, bu yeni bilimsel gelişmenin hiç de korkunç bir amacı yok. Bilim insanları, bazı görevler için yeni teknolojik, mekanik ve elektronik ürünler üretmeye çalışmak yerine, zaten halihazırda var olan, milyonlarca yıllık evrim sürecinin mükemmelleştirdiği canlıları kullanabileceğini iddia ediyor. Bu gelişme bize hem malzeme hem de zaman kazandırabilir.
Ölü Örümcekler “Nekrobot” Olarak Kullanıldı
Nekrobotik: Kullanıma Hazır Aktüatörler Olarak Kullanılabilen Biyotik Malzemeler ismiyle Advanced Science‘ta paylaşılan yeni bir bilimsel makale, ölü örümceklerin, elektronik komponentleri söküp takmak için kullanılabileceğini duyurdu. Texas, ABD’de bulunan Rice Üniversitesinden bilim insanları örümceklerin bacaklarını açıp kapamalarını sağlayacak bir yöntem buldu.
Canlıların birçoğunun aksine örümcekler, bacaklarındaki hareketi kaslarla değil hidrolik basınç yardımıyla sağlıyor. Memelilerin çoğunda bulunan fleksor ve ekstensor kaslar, uzuvların açılıp kapanmasına yardımcı olur. Örümceklerdeki kaslar ise bacakların sadece içe kıvrılmasına imkan tanırken, bu canlılar bacaklarını dışa açmak için hidrolik basınca ihtiyaç duyar. Daha fazla bilimsel detayı Evrim Ağacı’nın konu hakkındaki yazısında bulabilirsiniz!
İşte Rice Üniversitesi‘nden araştırmacılar, tam da bu hidrolik basıncı manipüle etmenin bir yolunu bulmuş. Örümceğin vücuduna bir şırınga yardımıyla hava basan araştırmacılar, ölüm sonrası kapanan bu bacakların açılabileceğini keşfetmiş. Evinizde veya dışarıda rahatlıkla görebileceğiniz örümceklerin bacakları, ölüm sonrası gerekli kan basıncı sağlanamadığından içe doğru kıvrılır. Araştırmacılar, kurdukları sistem yardımıyla örümceğin bacaklarını açıp kapayabildiklerini ve çeşitli ağırlıkta objeleri kavrayarak kaldırabildiklerini keşfettiler.
Rice Üniversitesi bünyesinde Makine Mühendisliği yapan ve makalenin başyazarı olan Faye Yap, “Birçok insanın bir örümceği görünce neden rahatsız olduğunu anlıyoruz ancak mühendislik açısından örümceğin hareket mekanizması oldukça ilginç” diyor.
Şimdilik “nekrobot çağının başlaması” için oldukça erken olsa da Yap kullandıkları malzemenin, yani örümceğin, doğasında uyum ve kamuflaj yetenekleri olduğundan, onu bilimsel saha çalışmalarında kullanabileceklerini düşünüyor. “Örneğin, küçük böcekleri ve diğer canlı örnekleri onlara zarar vermeden yakalamak ve toplamak için bu nekrobotu kullanmamız mümkün olabilir.”
Teknolojik imkanlar ile biyolojinin birleşimi sonucu gelecekte neler yapılabileceğine dair küçük bir fragman sunan araştırmacıların sonraki adımları arasında her bir bacağı tek tek hareket ettirmeyi denemek, saha çalışmaları yapmak, başka örümcek türlerini ve akrepleri de deneylerde kullanmak gibi hedefler var. Kim bilir, belki de önümüzdeki on yılın heyecan verici başlıklarından birisi de Nekrobotik alanındaki gelişmeler olur?
Yazımızı, baş araştırmacı Te Faye Yap ve ekibinin (Zhen Liu, Anoop Rajappan, Trevor J. Shimokusu, Daniel J. Preston) elinden çıkan makalenin, oldukça heyecan verici ilk paragrafıyla noktalayalım:
“Evrim yoluyla mükemmelleşmiş tasarımlar, çitaların hareketini ve denizanasının uyumunu taklit eden biyo-ilhamlı hayvan benzeri robotlara ilham kaynağı oldu; biyohibrit robotlar, canlı malzemeleri doğrudan mühendislik sistemlerine dahil ederek bir adım daha ileri gidiyor. Biyo-ilham ve biyo-hibridizasyon yeni, heyecan verici araştırmalara yol açtı. İnsanlar, ilk ataları giysi olarak hayvan postları giydiğinden ve aletler için kemikler kullandığından beri biyotik materyallere güvendiler.”